Με τον όρο νεφρολιθίαση αναφερόμαστε στην παρουσία λίθου σε οποιοδήποτε σημείο κατά μήκος της αποχετευτικής οδού των ούρων. Είναι μια πάθηση που συναντάται όλο και πιο συχνά τα τελευταία χρόνια.
Οι ασθενείς συνήθως απευθύνονται στον ουρολόγο με έντονο πόνο στην οσφύ – το γνωστό «κολικό του νεφρού» – όμως οι πέτρες μπορεί να προκαλέσουν και άλλα συμπτώματα, όπως αιματουρία, συχνουρία ή επαναλαμβανόμενες ουρολοιμώξεις.
Η καλή είδηση είναι ότι η ουρολογία σήμερα διαθέτει τεχνολογικό εξοπλισμό και ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους που αντιμετωπίζουν τη λιθίαση με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, αντικαθιστώντας το ανοιχτό χειρουργείο, τη μακροχρόνια νοσηλεία και τη δύσκολη μετεγχειρητική αποκατάσταση.
Ανάμεσα σε αυτές τις μεθόδους, η εύκαμπτη laser λιθοτριψία θεωρείται η πιο εξελιγμένη λύση που εξασφαλίζει υψηλά ποσοστά επιτυχίας, μηδενική ταλαιπωρία για τον ασθενή, βραχεία νοσηλεία και γρήγορη επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες.
Γιατί δημιουργούνται οι πέτρες στους νεφρούς;
Οι λίθοι σχηματίζονται όταν τα άλατα που περιέχονται στα ούρα δεν διαλύονται πλήρως. Με τον καιρό, συσσωρεύονται και σχηματίζουν πέτρες.
Παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο είναι:
- Η μειωμένη πρόσληψη υγρών.
- Η διατροφή πλούσια σε ζωικές πρωτεΐνες ή αλάτι.
- Ορισμένα μεταβολικά νοσήματα.
- Η κληρονομικότητα.
Ποια συμπτώματα μπορεί να προκαλέσουν;
Τα συμπτώματα εξαρτώνται από το μέγεθος και τη θέση του λίθου.
Μπορεί να κυμαίνονται από ήπια ενοχλήματα μέχρι πολύ έντονο πόνο:
- Κολικός νεφρού, δηλαδή αιφνίδιος και έντονος πόνος στην οσφύ που συχνά αντανακλά στην κοιλιά ή τα γεννητικά όργανα.
- Αίμα στα ούρα (αιματουρία).
- Επίμονη ανάγκη για ούρηση ή καύσος κατά την ούρηση.
- Ουρολοιμώξεις που υποτροπιάζουν.
- Σε κάποιες περιπτώσεις, πλήρης απουσία συμπτωμάτων και τυχαία διάγνωση σε υπερηχογράφημα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η διάγνωση βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς και στις απεικονιστικές εξετάσεις.
- Το υπερηχογράφημα είναι η πρώτη εξέταση που συχνά εντοπίζει τους λίθους.
- Η αξονική τομογραφία (χωρίς σκιαγραφικό) παρέχει ακριβή εικόνα για το μέγεθος, τη θέση και τη σκληρότητα του λίθου.
- Σε κάποιες περιπτώσεις, γίνονται και εξετάσεις αίματος ή ούρων για να διαπιστωθεί αν υπάρχει φλεγμονή ή νεφρική δυσλειτουργία.
Πότε χρειάζεται θεραπεία – Αντιμετώπιση Νεφρολιθίασης
Μικροί λίθοι (κάτω από 5 χιλιοστά) έχουν πολλές πιθανότητες να αποβληθούν αυτόματα.
Όμως όταν οι πέτρες είναι μεγαλύτερες, ή όταν προκαλούν απόφραξη, έντονο πόνο ή λοίμωξη, τότε η παρέμβαση είναι απαραίτητη.
Αν παραμείνουν, υπάρχει κίνδυνος:
- Οξείας απόφραξης του ουρητήρα.
- Σοβαρής λοίμωξης (πυελονεφρίτιδας).
- Μακροχρόνιας βλάβης της νεφρικής λειτουργίας.
Η σύγχρονη λύση: Εύκαμπτη laser λιθοτριψία – Αντιμετώπιση Νεφρολιθίασης
Η εύκαμπτη laser λιθοτριψία (Flexible Laser Lithotripsy) αποτελεί τη νεότερη και πιο αποτελεσματική μέθοδο αντιμετώπισης της νεφρολιθίασης.
Πραγματοποιείται ενδοσκοπικά:
- Μέσα από την ουρήθρα και την κύστη προωθείται ένα πολύ λεπτό και εύκαμπτο ουρητηροσκόπιο.
- Μέσα από αυτό περνά μια οπτική ίνα laser, που στοχεύει απευθείας τον λίθο και τον θρυμματίζει σε μικροσκοπικά κομμάτια.
- Τα θραύσματα είτε αποβάλλονται φυσιολογικά είτε αφαιρούνται με ειδικά εργαλεία κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
Μεγάλη καινοτομία της μεθόδου είναι η χρήση λεπτών, εύκαμπτων ενδοσκοπίων, που σε συνδυασμό με την ακτινοσκόπηση δίνει καθοδηγούμενη πρόσβαση ακόμα και σε δύσκολα σημεία του νεφρού, όπου παλαιότερα απαιτούνταν πιο επεμβατικές τεχνικές.
Πλεονεκτήματα της εύκαμπτης laser λιθοτριψίας
- Ελάχιστα επεμβατική, χωρίς τομές.
- Πολύ υψηλά ποσοστά επιτυχίας (95–98%).
- Ασφαλής, με χαμηλό ποσοστό επιπλοκών.
- Δυνατότητα αντιμετώπισης λίθων σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού.
- Νοσηλεία μικρής διάρκειας, με ταχεία επιστροφή στις δραστηριότητες.
- Ιδανική και για ασθενείς υψηλού κινδύνου (π.χ. μονήρης νεφρός).
Μετεγχειρητική πορεία και οδηγίες
Στις περισσότερες περιπτώσεις, ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την ίδια ή την επόμενη ημέρα.
Μετά την επέμβαση:
- Μπορεί να υπάρχει για λίγες μέρες αίσθημα καύσου στην ούρηση ή μικρή αιματουρία.
- Δίνεται σύσταση για άφθονη ενυδάτωση (1,5–2 λίτρα νερό ημερησίως).
- Χορηγείται σύντομη φαρμακευτική αγωγή (παυσίπονα, αντιβιοτικά όπου χρειάζεται).
- Σε κάποιες περιπτώσεις τοποθετείται προσωρινά ένας λεπτός ουρητηρικός καθετήρας (stent-pigtail), που αφαιρείται εύκολα σε λίγες ημέρες.
Η επάνοδος στην εργασία και στις καθημερινές δραστηριότητες είναι συνήθως άμεση.
Πιθανές επιπλοκές – Αντιμετώπιση Νεφρολιθίασης
Η επέμβαση θεωρείται ιδιαίτερα ασφαλής. Ωστόσο, όπως σε κάθε ιατρική πράξη, έτσι κι εδώ μπορεί να παρουσιαστούν:
- Παροδική αιματουρία.
- Ήπιος πόνος ή ενοχλήσεις λόγω του stent.
- Σπανιότερα, ουρολοίμωξη ή τραυματισμός του ουρητήρα
- Πυρετός.
Οι περισσότερες επιπλοκές είναι ήπιες και αντιμετωπίζονται εύκολα με την κατάλληλη παρακολούθηση.
Η αντιμετώπιση της νεφρολιθίασης με εύκαμπτη laser λιθοτριψία προσφέρει σήμερα μια ασφαλή, ελάχιστα επεμβατική και αποτελεσματική λύση.
Το σημαντικότερο στοιχείο παραμένει η επιλογή ενός εξειδικευμένου ουρολόγου, με εμπειρία στην τεχνική, ώστε η επέμβαση να γίνει με τη μέγιστη ασφάλεια κι αποτελεσματικότητα.